چالش یوز برای آدیداس

در واقع روزي كه چشم تمام دنيا به روسيه و بازي‌هاي جام‌جهاني است، ملي‌پوشان كشورمان با ساده‌ترين پيراهن مقابل حريف قرار مي‌گيرند تا بي‌لياقتي مسئولان فدراسيون فوتبال را فرياد بزنند. هرچند كه هدايت ممبيني در توجيهي عجيب پيرامون اين موضوع گفته است: «یوز ایرانی به دلیل نوع خاص لباس و روزنه‌هایی که برای تنفس روی آن وجود دارد حذف شد. اگر یوز مانند قبل روی پیراهن می‌ماند، تکنولوژی آدیداس زیر سوال می‌رفت. پیشنهاد دادیم طرح یوز بین آرم فدراسیون فوتبال و لوگوی آدیداس قرار بگیرد که به دلیل ازدحام طرح در آن بخش لباس، این موضوع منتفی شد. پیشنهاد دیگرمان برای این که یوز پشت پیراهن و بین شماره و اسم بازیکن طراحی شود نيز منتفی شد. به همین دلایل یوز از پیراهن تیم ملی حذف شد». غلامحسین زمان آبادی، مسئول كميته فرهنگي فدراسيون فوتبال نيز در اين باره گفت: «بحث اکسیژن رسیدن به بازیکنان موضوع مهمي است.شرکت آدیداس اعلام کرد که در صورت نقش بستن این طرح تنفس بازیکنان دچار مشکل خواهد شد! البته شاید ما نيز موافق این موضوع نباشیم ولی نمی‌توانیم مساله مهم و فنی تیم را فدای چیزهای دیگری کنیم».

ممبيني در ادامه عنوان كرده آديداس حتي طرحي را براي ملي‌پوشان كشورمان در نظر نگرفته و از طرح‌هاي آماده خود براي ملي‌پوشان استفاده خواهد كرد. او در اين باره گفته است: «در این زمان محدود فرصتی برای طراحی لباس وجود نداشت». نكته جالب‌تر اينجاست كه فدراسيون فوتبال مدتي قبل قرارداد خود با آديداس را ميهن پرستانه دانسته بود اما ممبيني در اين باره گفته است: «این شرکت آلمانی تمایلی به عقد قرارداد نداشت اما با پافشاری ما در نهایت مسئولان آدیداس رضایت دادند». همه اين اتفاقات در كنار حذف يوز ايراني از روي پيراهن تيم‌ملي منجر به اعتراض شديد كاربران فضاي مجازي شده است. يوزي كه حدود پنج سال قبل به پيراهن تيم‌ملي اضافه شده بود اين بار همراه با ملي‌پوشان به جام جهاني نمي‌رود تا در مقابل اسپانيا، پرتغال و مراكش، سپيد و ساده بپوشيم. پيش از اين نيز فدراسيون فوتبال در واكنش به انتقادات از حذف يوز ايراني پيراهن‌هاي تيم‌ملي نوشته بود: «مسئولان شرکت آلمانی به دلیل اینکه قرار است پیراهن ایران را در کشورهای مختلف به فروش برسانند، اجازه ثبت این طرح را به ایرانی ها ندادند».

صفي‌ا.. فغان‌پور، مسئول وقت حقوقي فدراسيون فوتبال در سوم دي 1396 به تسنيم گفته بود: «یوزپلنگ روی طراحی‌های جدید خواهد بود و این جزو موارد قرارداد ما با آدیداس است». در روزهاي اول كه آل اشپرت طرح يوز را به پيراهن‌هاي تيم‌ملي اضافه كرده بود بسياري از مسئولان بلندپايه ورزشي و غيرورزشي كشورمان از اين طرح استقبال و آن را گامي براي حفظ نسل يوز ايراني دانسته بودند. شش ماه بعد از 24 مرداد 1392 که آرش نورآقایی پیشنهاد درج تصویر این گونه در خطر انقراض را به برخی دوستانش داد و محمد درویش، فعال محیط زیست و یکی از مدیران سازمان حفاظت محیط زیست پی ماجرا را گرفت، همکاری بی نظیري میان افراد، مسئولان و چند نهاد مختلف شكل گرفت و همين موضوع موجب شده که این ایده به مرحله اجرا رسیده و اتفاقی جهانی رقم بخورد.

ايران براي نخستين‌بار در جام‌جهاني فوتبال حامل نمادی از طبیعت بود و حتی این نماد را با خود به میدان نبرد برد؛ ،‌ فوتبال‌دوستان در كنار فعالان محيط زيست از بازي‌هاي ايران در جام‌جهاني 2014 لذت بردند و يوز را نمادي از قهرمانان ايران دانستند. البته نماد سازی از گونه های در خطر انقراض در مسابقات و تورنمت های ورزشی امری مسبوق به سابقه است؛ همان گونه که چینی ها پاندای زیبایشان را به عنوان نماد مسابقات المپیک برگزیده بودند اما درج نقش یوز روی لباس ملی پوشان کجا و ساخت عروسک در حاشیه برگزاری مسابقات کجا؟ استقبال به حدي بود كه محمد درويش، فعال محيط زيست در اين باره گفته بود: « اگر يك فرد دامدار ساکن در منطقه حفاظت شده، ‌بداند نقش حیوان زیبایی که به کشته شدنش توسط سگ‌های گله افتخار می‌کند، روی لباس قهرمانان ورزشی‌اش نقش بسته، دیگر به یوزکشی افتخار نخواهد کرد و این یعنی طرح خواهد بود».

حال اما در اوج بي‌سليقگي مسئولان فدراسيون فوتبال، يوز ايراني به سادگي از پيراهن‌هاي تيم‌ملي حذف شد و به احتمال زياد نيز به زودي به فراموشي سپرده خواهد شد. مثل تمام طرح‌هايي كه مدتي به اجرا در آمدند و با آمدن مسئول بعدي حذف شدند. ايران در برابر حريفان خود در جام‌جهاني 2018 پيراهن‌هاي سفيد و ساده به تن خواهد كرد تا بي‌سليقگي فدراسيون‌نشين‌ها را به رخ بكشد. همان روزها كه ميليون‌ها نفر در حال تماشاي ديدار ملي‌پوشان هستند همه با خود زمزمه خواهيم كرد اين پيراهن‌ها نمادي از بي‌مسئوليتي است. نمادي از خيره‌سري،‌ حضور كارشناسان نامجرب و مسئولاني كه تحت هر شرايطي به دنبال حفظ ميزشان هستند. حال كاربران فضاي مجازي به دنبال به راه انداختن هشتگ هايي براي بازگرداندن يوز به پيراهن تيم ملي هستند. براساس شنيده‌ها آديداس اعلام كرده طرح جديد پيراهن تيم ملي در لحظات آخر رونمايي خواهد شد تا از كپي كردن آن جلوگيري شود با اين حساب به نظر مي رسد هنوز فرصت براي بازگرداندن يوز به پيراهن تيم ملي باشد،‌اگر فدراسيون كمي پيگيري اين موضوع باشد.

منبع:قانون